Gastheren
Een druppel zeewater bevat een miljoen bacteriën en tien miljoen virussen. In onze oceanen leven tien keer meer virussen dan alle andere organismen op aarde samen. Enorme aantallen waar we ons bijna geen voorstelling bij kunnen maken. Virussen worden over het algemeen niet als levende organismen gezien. Ze hebben geen eigen stofwisseling, bewegen zich niet zelfstandig en eten niet. Ook hebben ze andere organismen, genaamd gastheren, nodig om zich voort te planten. De virussen ‘gijzelen’ de gastheercel en gebruiken deze om nieuwe virussen te maken.
Motor achter revolutie
Iedere seconde vinden er in de oceaan zo’n honderdtriljard (1023) virusinfecties plaats. Vooral bacteriën worden geïnfecteerd. De eencellige gastheren sterven meestal binnen enkele uren tot dagen. Op deze manier doden mariene virussen naar schatting iedere dag 40% van alle bacteriën in de oceaan. Erg belangrijk, want zo zorgen virussen voor een snellere kringloop van voedingsstoffen uit de stervende microben. En zijn ze de motor achter evolutie door onderwaterorganismen te dwingen zich aan te passen aan de constante dreiging van virusinfecties.
5.500 nieuwe viruspopulaties
Hoeveel verschillende virussoorten er in de wereldzeeën ronddobberden was echter onduidelijk. Onderzoekers aan de Universiteit van Arizona, Verenigde Staten, namen daarom jarenlang watermonsters en analyseerden deze in hun lab. Ze ontwikkelden een methode om aan de hand van DNA de virussen te identificeren. Door een willekeurig virusgen te vergelijken met hun database, konden ze bepalen of ze deze al eerder hadden gevonden. Op ten duur ontdekten ze geen nieuwe genen meer en concludeerden ze dat ze al het virale DNA hadden opgevist. Met dit statistische trucje ontdekten ze bijna 5.500 nieuwe viruspopulaties, terwijl er daarvoor slechts 39 eerder waren beschreven. Vervolgonderzoek moet uitwijzen of dit ook daadwerkelijk verschillende virussoorten betreft. Vandaar het woord ‘populaties’.
De onderzoekers gaven tevens aan dat dit aantal alleen maar zal toenemen. Ze bemonsterde namelijk alleen de hogere oceaanlagen en hun filters hielden zogenaamd ‘gigavirussen’ tegen. Ook keken ze alleen naar DNA terwijl veel virussen in plaats hiervan RNA als drager van hun genetische informatie hebben. Wellicht zijn er dus ook nog eens duizenden mariene RNA-virussoorten.
| http://www.sciencemag.org/content/348/6237/1261498.abstract |