Ontwerper Maurizio Montalti ontwikkelde samen met wetenschappers van de Universiteit Utrecht een manier om schimmels te gebruiken als duurzaam materiaal. In een permanente nieuwe opstelling laat Micropia de toepassing hiervan zien. Het zijn lampen, vazen, stoelen en zelfs pantoffels, gemaakt van schimmels. De bezoeker kan 'Een Schimmelige Toekomst' zien, ruiken en zelfs aanraken.
Mycelium
Ontwerper Maurizio Montalti was al tijdens zijn opleiding aan de Design Academy op zoek naar een manier om materiaal te maken dat geen afval oplevert als het product wordt weggegooid. Schimmels zijn onmisbaar in recycling. In de natuur breken ze organisch materiaal af, door over hun voedsel heen te groeien. Die groeikracht betekende een kans. Montalti liet het mycelium (het netwerk van schimmeldraden) door organische voeding verspreiden. Zo ontstaat er een stevig en toch licht materiaal. Samen met professor Han Wösten, hoogleraar microbiologie aan de Universiteit Utrecht (UU), ontwikkelde hij een methode om schimmels op gecontroleerde wijze door allerlei soorten materiaal te laten groeien. Met behulp van een mal zijn er verschillende vormen mee te maken.
ARTIS-directeur Haig Balian (links) en ontwerper Maurizio Montalti plaatsen bloemen in vaas van schimmels.
Van oesterzwam tot lampenkap
Een van de schimmelsoorten die wordt gebruikt kent iedereen: de oesterzwam (Pleutorus ostreatus). Oesterzwammen eten graag dood plantenmateriaal. Wanneer je de oesterzwam ‘voert’ met agrarisch materiaal, zoals houtsnippers of stro, groeien de schimmeldraden hier doorheen en binden de vezels aan elkaar. Zo vormt de schimmel een 100% natuurlijke lijm. In Micropia zijn een aantal gebruiksvoorwerpen te zien die gemaakt zijn met schimmels. Van een lichtgewicht stoel en waterdichte vaas tot een doorschijnende lampenkap. Een mooi voorbeeld van Natura Artis Magistra: de natuur is de leermeesteres van de kunst en wetenschap
Ruw design
Montalti hield de producten in de opstelling bewust ruw en onafgewerkt. Hij wilde als designer niet te veel zijn eigen stempel op het ontwerp drukken, maar de schimmels hun werk laten doen. “Zij zijn de dansers, ik ben slechts de choreograaf.”
Toekomst
Als platform brengt Micropia belanghebbenden op het gebied van microbiologie samen. Als museum blijft Micropia nieuwe toepassingen tonen. In Micropia kun je het mycelium zien, ruiken en bevoelen. De producten zijn 100% natuurlijk en volledig biologisch afbreekbaar. Omdat ze van voornamelijk agrarisch afval worden gemaakt, passen ze perfect binnen de circulaire economie. Als vervanger voor hout, rubber, papier en zelfs plastic zijn schimmelproducten een duurzaam alternatief voor vervuilend materiaal.