Antoni van Leeuwenhoek (1632-1723) wordt door velen gezien als de Vader van de Microbiologie. Als eerste mens ooit zag hij het microscopisch kleine leven. Gedreven door zijn nieuwsgierigheid onderzocht hij zichzelf, zijn bloed en sperma, maar ook de wereld om hem heen. Hij ontdekte ‘kleine diertgens’ die wij nu als microben kennen. Om deze microben te kunnen zien maakte hij zijn eigen microscopen. Deze microscopen waren met afstand de beste microscopen van die tijd, zelfs na zijn dood heeft het lange tijd geduurd voordat er microscopen op de markt kwamen die in de buurt kwamen. Na zijn dood is ook nog lange tijd onbekend gebleven hoe hij microscopen van zulke hoge kwaliteit kon maken. Gedurende zijn leven heeft hij honderden microscopen gemaakt. De meesten hiervan zijn verloren gegaan. Er zijn er nog maar een stuk of twaalf bekend, de meesten in musea.
Dat deze microscopen verloren zijn gegaan is niet heel verrassend als je weet hoe deze er uit zagen. De microscoop die afgelopen week werd geveild bestond uit twee zilveren plaatjes van 6 cm bij 2.5 cm, bij elkaar gehouden met wat schroefjes en met een glazen lensje erbovenop. Het was dus een heel simpel en klein, maar heel machtig apparaat. Met de lens van de geveilde microscoop kon maar liefst 285x worden vergroot. Het krachtigste exemplaar dat tot dan toe bekend was kon slechts 266x vergroten en was ook gemaakt door Antoni van Leeuwenhoek. Gemiddeld waren Antoni van Leeuwenhoek microscopen wel 10 keer krachtiger dan andere exemplaren in die tijd.
Omdat de anonieme verkoper zich niet kon herinneren hoe hij/zij aan de microscoop is gekomen is de herkomst van deze microscoop onduidelijk. Er kan niet met 100% zekerheid worden vastgesteld of deze ook daadwerkelijk door Antoni van Leeuwenhoek is gemaakt. Desalniettemin bracht dit exemplaar toch €160.000 op op de veiling. Zou jij zo’n bedrag over hebben voor een stuk geschiedenis?
Auteur: Eline van Bloois