De Micropia Microbiome Award
Elk jaar wordt de Micropia Microbiome Award uitgereikt aan het einde van de cursus ‘The Human Microbiome in Health and Disease’, georganiseerd door Micropia-hoogleraar Remco Kort voor studenten van de Vrije Universiteit en verdere geïnteresseerden. Tijdens deze cursus leren de deelnemers alles over het menselijk microbioom en verstoringen daarvan. Aan het einde van de cursus presenteren de studenten een onderzoeksvoorstel en product dat zich richt op de balans van ons microbioom.
Het beste onderzoeksvoorstel wordt beloond met de Micropia Microbiome Award en de kans om onderzoek voor het product daadwerkelijk op te starten met een geldbedrag van 1000 euro. Dit jaar heeft Rinske Verkerk de prijs bemachtigd met een onderzoeksvoorstel om de samenhang van je anale microbioom met de ontwikkeling van anale kanker te onderzoeken.
Anale kanker
Anale kanker is een zeldzame, maar dodelijke aandoening: in 2020 waren er wereldwijd 50.000 diagnoses en 19.000 gemelde sterfgevallen. Ook het behandelen van deze ziekte met bestraling is ingrijpend en onaangenaam. De ziekte wordt vaak veroorzaakt door het high-risk human papillomavirus (hr-HPV), dat ook baarmoederhalskanker kan veroorzaken.
Maar uit recent onderzoek blijkt dat ook het anale microbioom een rol zou kunnen spelen in het ontwikkelen van anale kanker. Zo blijkt dat de samenstelling van dit microbioom in patiënten met anale kanker verschilt van dat van gezonde mensen. Voordat iemand kanker ontwikkelt, krijgt deze persoon laesies in de anus – high-grade intraepithelial lesions (HSILs). Niet elke laesie zal zich ontwikkelen tot kanker, maar tot op heden worden alle laesies preventief weggehaald. Om het onnodig ongemak van zo’n behandeling te voorkomen kan middels drie humane genen bepaald worden of een laesie high-risk of low-risk is. Maar waaróm dit verschil bestaat is nog niet duidelijk.
Ons microbioom en kankerontwikkeling
In haar onderzoeksvoorstel wil Rinske uitzoeken welke invloed het anale microbioom heeft in het ontwikkelen van de laesies tot anale kanker. Hiervoor wil ze anale biopten verzamelen, deze testen op de drie genen die aangeven of het een high-risk of low-risk laesie is. Vervolgens wordt een anale swab de deelnemers genomen en middels een bacteriële DNA analyse wordt bepaald welke samenstelling het microbioom van de deelnemers heeft en welke verschillen er tussen high-risk en low-risk laesies zijn.
Door deze verschillen bloot te leggen en bepaalde bacteriesoorten te kunnen herkennen als markers voor een hoger risico op anale kanker, kunnen mogelijk methodes ontwikkeld worden om anale kanker al heel vroeg te kunnen herkennen, of om mensen met een verhoogd risico hierop te kunnen identificeren. De mensen met een low-risk profiel zal dan een nare behandeling gespaard blijven.
In een vervolgstudie kan de correlatie tussen microbioom en kankerontwikkeling verder onderzocht worden. Wellicht hebben sommige anale microben wel directe interactie met HPV, door infectie te stimuleren of juist inhiberen. Met deze onderzoeken kan eerder, efficiënter en gerichter behandeld worden. Een mooie innovatie die kan bijdragen aan betere zorg!