Moeilijk verteerbaar
De voorouders van de reuzenpanda waren vleeseters. Die hebben een veel korter en minder complex darmstelsel dan planteneters. Dat komt vooral omdat de dierlijke eiwitten en vetten in vlees veel makkelijker te verteren zijn, maar ook veel sneller gaan rotten als ze te lang in het darmstelsel blijven. Het is voor roofdieren dus belangrijk om het vlees zo snel mogelijk te verteren en het restant weer uit te poepen. De panda heeft nog eenzelfde soort darmstelsel. Niet handig, aangezien hij bijna alleen het moeilijk verteerbare bamboe eet. Gelukkig heeft hij zijn microbioom om hem daarbij te helpen. Sterker nog, onderzoekers ontdekten dat dit microbioom gedurende het jaar verandert met de het wisselende voedselaanbod.
Veranderend microbioom
Bamboescheuten zitten vol met voedingsstoffen. Maar deze zijn in het wild niet het gehele jaar door beschikbaar. De rest van het jaar moet de panda het doen met voedselarme bamboebladeren. Gelukkig staat hij er niet alleen voor. Chinese onderzoekers ontdekten hoe de reuzenpanda het hele jaar door toch lekker mollig blijft. Dit heeft te maken met het veranderende microbioom van deze dieren. Een microbioom is de verzameling van micro-organismen in bijvoorbeeld de darmen. In het voorjaar zijn er volop bamboescheuten aanwezig. Dan hebben de panda’s meer van de bacterie Clostridium butyricum in hun darmen. Tijdens de stofwisseling van deze bacterie komt er boterzuur vrij,waardoor er meer vet wordt gemaakt en opgeslagen. De bacteriën helpen zo de beer flink wat aan te komen. Dit compenseert het gemis aan voedingsstoffen tijdens de rest van het jaar, wanneer er alleen bamboebladeren aanwezig zijn.
Pandapoeptransplantatie
Maar hoe hebben ze dat onderzocht? Kiemvrije muizen kregen een op bamboe gebaseerd dieet dat het eetpatroon van panda’s gedurende drie weken nabootste. Om de muizen te helpen dit slecht verteerbare voedsel goed te verteren kregen ze een pandapoeptransplantatie. Daarmee is het microbioom van panda’s overgebracht naar deze muizen. De onderzoekers verzamelde hiervoor poep van panda’s die leven in de Qinling Mountains in centraal China. Dit deden ze zowel tijdens het voedselrijke bamboescheutenseizoen als het voedselarme bamboebladerenseizoen. Muizen met bamboescheutenpoep kwamen meer aan en hadden meer vet dan muizen met bamboebladerenpoep. En dat terwijl alle muizen dezelfde hoeveelheid voedsel kregen aangeboden.
Maar de onderzoekers zijn nog niet klaar. Ze willen het volledige microbioom van de grote panda in kaart brengen. Ook willen ze achterhalen wat voor invloed deze micro-organismen hebben op de gezondheid. Voor nu weten we gelukkig dat Clostridium butyricum de reuzepanda helpt genoeg vet op zijn botten te hebben het hele jaar.
Bronnen
https://www.sciencedaily.com/releases/2022/01/220118111354.htm
https://www.cell.com/cell-reports/fulltext/S2211-1247(21)01707-1?_returnURL=https%3A%2F%2Flinkinghub.elsevier.com%2Fretrieve%2Fpii%2FS2211124721017071%3Fshowall%3Dtrue