Ze beschermen niet alleen het ecosysteem tegen deze (vaak) giftige afvalstoffen, maar ze helpen onderzoekers met bepalen welke meren prioriteit hebben als het gaat om plasticvervuiling.
Microplastic-hotspots
Onderzoekers van de Universiteit van Cambridge bestudeerden 29 Scandinavische meren met verschillende diepten, omvang, oppervlaktetemperatuur, ligging en diversiteit van opgeloste, op koolstof gebaseerde moleculen. Deze onderzoekers toonden al eerder aan dat Europese meren potentiële hotspots zijn van microplasticvervuiling. In dit onderzoek keken ze ook naar de reactie van het ecosysteem op deze vervuiling.
Ze vonden dat sommige meerbacteriën sneller en efficiënter groeien op de overblijfselen van plastic zakken dan op natuurlijke materialen zoals bladeren en takken. De bacteriën breken de koolstofverbindingen in het plastic af om van te groeien en voor voortplanting. Vooral in meren waar minder natuurlijke koolstofverbindingen voorkomen, blijken de bacteriën het beter te doen op plastic. De diversiteit aan bacteriesoorten lijkt ook van belang. In meren met meer verschillende bacteriesoorten wordt plasticvervuiling beter en sneller afgebroken.
Van nature voorkomende bacteriën eten onverwacht snel plastic vervuiling op in meerwater.
Meer meerbacteriën
In het onderzoek sneden de wetenschappers plastic zakken in stukken, en schudden deze in water totdat hun koolstofverbindingen vrijkwamen. Dit ‘plastic water’ mengden ze met water uit de verschillende meren. De bacteriën uit het water kregen vervolgens 72 uur om zich tegoed te doen aan de koolstofverbindingen. Na die 72 uur waren de bacteriën in het ‘plastic water’ in massa verdubbeld. Ze namen daarvoor ongeveer 50% van de koolstof in het water in zich op.
Voedselweb stimuleren
Meerbacteriën geven dus de voorkeur aan de koolstofverbindingen uit plastic. De onderzoekers denken dat de koolstofverbindingen uit plastic door de bacteriën gemakkelijker worden afgebroken en als voedsel worden gebruikt. Bovendien breken de bacteriën niet alleen het plastic efficiënter af, maar ze zijn vervolgens ook beter in staat om andere natuurlijke koolstofverbindingen in het meer af te breken. Dit suggereert dat plasticvervuiling het hele voedselweb in meren stimuleert. Meer bacteriën betekent ook meer voedsel voor grotere meerbewoners zoals eenden en vissen.
Prioritering
Wellicht dat het verrijken van ernstig vervuilde meren met specifieke bacteriesoorten een natuurlijke manier kan zijn om het plastic te verwijderen. Tegelijkertijd waarschuwen de onderzoekers dat dit geen reden is om meren met plastic te vervuilen. Lang niet alle soorten plastic kunnen zo eenvoudig worden afgebroken door het microleven, en velen zijn zeer giftig voor andere dieren en planten. Wel helpt het onderzoek om te bepalen welke meren het meest kwetsbaar zijn voor plasticvervuiling. Meren met veel plasticvervuiling, maar met een lage bacteriële diversiteit en veel verschillende natuurlijke organische verbindingen, zijn het meest gevoelig en moeten als eerste behandeld worden.
Bron
Sheridan, et al. 2022. Nature Communications. Plastic pollution fosters more microbial growth in lakes than natural organic matter. https://www.nature.com/articles/s41467-022-31691-9