Een tijdelijke boodschapper met goed bericht
Het principe van vaccineren is al meer dan 200 jaar oud. Het is gebaseerd op het binnenkrijgen van een verzwakte vorm van een ziektekiem, waar het afweersysteem van ons lichaam op reageert. Als iemand dan naderhand nogmaals met het verzwakte of het daadwerkelijke micro-organisme in aanraking komt, herkent het afweersysteem de boosdoener snel en ruimt het op.
Tegenwoordig bestaan er verschillende soorten vaccins. De eerste vaccins die goedgekeurd en beschikbaar zijn, werken net iets anders dan het klassieke vaccin. Het zijn zogenoemde mRNA vaccins. Dit vergt enkele zinnen uitleg over celbiologie. Al onze menselijke cellen hebben een celkern met daarin ons genetische erfgoed, het DNA. Het DNA kan de celkern niet verlaten. Met ons DNA maken we alle bouwstenen van ons lichaam. Voor een groot deel zijn die bouwstenen eiwitten in allerlei soorten en maten. Om eiwitten te maken bestaan er een soort kleine boodschappers in de vorm van een tijdelijk kopietje. Dit zijn de mRNA’s. Deze mRNA’s kunnen wel de celkern verlaten. In de celkern wordt een kopietje gemaakt van het DNA voor het benodigde bouwsteen. Buiten de celkern wordt er vervolgens door de eiwitfabrieken van de cel het correct eiwit van gemaakt.
De werking van het vaccin is gebaseerd op precies deze stappen in de cel. We krijgen nu echter kopietjes binnen van een virusdeeltje, in dit geval van het coronavirus SARS-CoV-e. Onze eigen cellen maken hier viruseiwitten van, en ons eigen afweersysteem herkent die eiwitten als het SARS-CoV-2 virus en produceert antistoffen. Met dit vaccin zetten we dus eigenlijk onze eigen, innerlijke biologische machine aan het werk.
Wil je nog meer weten? Kijk ook eens hier bij celkern, RNA of bij het themaverhaal over vaccins.