Nederland vergrijst. Het aandeel 65-plussers zal naar verwachting stijgen van 18% in 2015 naar bijna 24% in 2030 (CBS). Mensen worden steeds ouder, en ouder worden gaat vaak gepaard met allerlei kwaaltjes. Maar is ouder worden wel echt zo slecht? Volgens onderzoekers van het Babraham Institute in Cambridge valt dat misschien wel mee.
Potentiële voordelen
Schimmels, planten en dieren worden op een opvallend vergelijkbare manier ouder. De biologische processen die betrokken zijn bij het ouder worden, kunnen we herleiden naar onze oudste gemeenschappelijke voorouders. Ook gist (Saccharomyces cerevisiae) heeft deze voorouders. Door onder verschillende omgevingsomstandigheden te kijken naar de groei van gist, ontdekten de onderzoekers dat veroudering niet per se schadelijk is. Voor deze eencellige schimmels had verouderen juist potentiële voordelen.
Conditie omhoog
Het onderzoeksteam beschrijft in het wetenschappelijke tijdschrift Aging Cell hoe oudere gistcellen juist beter groeiden dan hun jongere tegenhangers. Gist is gespecialiseerd in het eten van glucose. Maar zodra de cellen ouder worden, braken de systemen die nodig zijn om de glucose te verwerken af. “We verwachten afnemende cellulaire functionaliteit bij ouderdom, maar in dit geval bleek het een positief bijeffect te hebben,” aldus Dr. Jon Houseley, groepsleider van het team. “De conditie van de oudere cellen ging juist omhoog nadat ze gedwongen waren overgestapt van glucose op een andere voedselbron, namelijk galactose.”
En de mens?
Ouder worden wordt over het algemeen beschouwd als een onvermijdelijk proces van slijtage. Maar het idee dat het nuttig kan zijn (of nuttig was in onze evolutionaire geschiedenis), suggereert dat sommige aspecten niet onvermijdelijk zijn. Mogelijk bestaan er bij de mens ook functionele mechanismen die op latere leeftijd in werking treden. Dr. Houseley: “In hoeverre dergelijke regulerende systemen bewaard zijn gebleven in complexere organismen zoals de mens, moet nog worden bepaald.” Wellicht vinden we in de toekomst nieuwe celsystemen waardoor we nóg ouder worden.