Microbewalhalla
De microben in je darmen worden van oudsher de darmflora genoemd. Eigenlijk vreemd, aangezien ‘flora’ verwijst naar planten. Een betere term is darmmicrobiota. Zonder je darmmicrobiota zou je niet overleven.
100 miljard per milliliter
In je darmstelsel verandert de microbesamenstelling continu. Van het begin tot het eind. Het maagzuur doodt veel microben die je via je voedsel binnenkrijgt en ook lichaamseigen darmbacteriën kunnen slecht tegen dit goedje. In de dunne darm, net na je maag, kom je dus maar weinig bacteriën tegen. Een stukje verder de dunne darm in neemt het aantal bacteriën toe tot wel 10 miljoen per milliliter. In de dikke darm leeft het grootste aantal van alle bacteriën dat in je lichaam voorkomt. Er zitten er wel 100 miljard per milliliter.
In 100 milliliter poep zitten tienduizendmiljard bacteriën.
Hulpvaardige multitaskers
De darmmicroben zijn verantwoordelijk voor een groot aantal nuttige taken. Ze zorgen voor de afbraak van voedingsvezels die het menselijk lichaam zelf niet kan afbreken en maken daarmee ongeveer 10% van onze energie beschikbaar. Daarnaast trainen ze het immuunsysteem. Ze leren het afweersysteem alleen in actie te komen wanneer ziekteverwekkers binnendringen en het roer proberen over te nemen. Ook voorkomen ze de groei van schadelijke bacteriën door de concurrentie met ze aan te gaan. Ze produceren hormonen en vitaminen, zoals vitamine K dat wij nodig hebben voor de bloedstolling. Ze reguleren de ontwikkeling van het darmstelsel en beïnvloeden zelfs ons gedrag.
Ongewenste machtsovername
De darmmicrobiota kan soms behoorlijk uit balans zijn, met ernstige gezondheidsproblemen als gevolg. Als de balans verstoord raakt, kunnen bepaalde darmmicroben, zoals Clostridium difficile, de overhand krijgen. Deze sporevormende bacterie komt veel voor in onze darmen. Normaal gesproken veroorzaakt hij geen problemen omdat andere darmbacteriën hem onder controle houden. Maar als deze 'goede' darmbacteriën worden uitgeschakeld door antibiotica kunnen er problemen ontstaan.
Clostridium difficile – 3.000 keer vergroot.
De bacteriesporen van C. difficile worden namelijk niet aangepakt door de antibiotica. Deze sporen kunnen na het gebruik van antibiotica zonder veel probleem ontkiemen en uitgroeien tot een nieuwe populatie bacteriën, die de darmen gaat domineren. Wat leidt tot diarree, koorts, buikkramp en soms zelfs overlijden.
Poeptransplantatie
Een poeptransplantatie, of netjes gezegd een fecale transplantatie, blijkt de perfecte remedie bij deze verstoring. Een gebalanceerde mix van darmbacteriën van een donor wordt hierbij direct in de darmen van de patiënt gebracht. Met als gevolg dat in de darmen van de patiënt de gezonde balans herstelt. Bij recent onderzoek knapte maar liefst 94 procent van de patiënten met behulp van een poeptransplantatie snel op.
Handen schudden
Ongeveer de helft van je poep bestaat uit darmmicroben. Tijdens een toiletbezoek kunnen deze micro-organismen ook op je handen terechtkomen. Ongeveer 38% van de mensen heeft poepbacteriën aan zijn handen. Als je dus handen met iemand schudt, is de kans groot dat je poepbacteriën uitwisselt. Gelukkig word je hier maar zelden ziek van.