Bij conjugatie wisselen bacteriën genetisch materiaal uit zonder dat ze zich daarbij ook vermenigvuldigen of voortplanten. Hoe werkt dat?
Bij conjugatie wisselen bacteriën genetisch materiaal uit zonder dat ze zich daarbij ook vermenigvuldigen of voortplanten. Hoe werkt dat?
Pilus
Micro-organismen zoals bacteriën wisselen genetisch materiaal uit met behulp van een zogenaamde pilus (meervoud: pili). Dat is een haarachtig buisje dat de ene bacterie gebruikt om een verbinding te maken met een andere bacterie. Door de pilus worden vervolgens cirkelvormige DNA-strengen (plasmiden) uitgewisseld. Dit proces heet conjugatie.
Binnen één generatie
Bacteriën wisselen tijdens de conjugatie alleen maar erfelijk materiaal uit en vermeerderen zich hierbij niet. Daarmee is conjugatie een vorm van horizontale genoverdracht, of Horizontal Gene Transfer (HGT). Het genetische materiaal wordt namelijk al binnen dezelfde generatie uitgewisseld, en niet pas doorgegeven aan de volgende generatie, zoals bij mensen.
Superresistente bacteriën
Tijdens de conjugatie krijgt de ene bacterie nieuw genetisch materiaal van de ander. Dit kan bacteriën helpen zich beter aan te passen aan het milieu waarin ze leven. Zo kunnen bacteriën bijvoorbeeld resistent worden voor antibiotica. Een bacterie die een antibioticakuur overleeft, kan zijn resistente DNA uitwisselen met andere bacteriën. Die zich vervolgens ook kunnen weren tegen zo’n zelfde antibioticakuur. Overmatig gebruik van antibiotica kan daarom leiden tot superresistente bacteriën, zoals de beruchte ziekenhuisbacterie MRSA.